Twój adwokat od wykroczeń drogowych

Jazda bez prawa jazdy jest uregulowana w § 21 I ustawy o ruchu drogowym (StVG).

§ 21 StVG - jazda bez prawa jazdy

(1) Kara pozbawienia wolności nieprzekraczająca jednego roku lub kara pieniężna nakładana jest na każdego, kto

1) kieruje pojazdem mechanicznym, mimo że nie posiada wymaganego do tego celu prawa jazdy lub ma zakaz prowadzenia pojazdu na podstawie art. 44 kodeksu karnego lub na podstawie art. 25 niniejszej ustawy; lub,

2. jako posiadacz pojazdu mechanicznego nakazuje lub zezwala na kierowanie pojazdem osobie, która nie posiada wymaganego prawa jazdy lub której zabrania się kierowania pojazdem na podstawie art. 44 kodeksu karnego lub art. 25 niniejszej ustawy. [...]

Nie wolno mieszać pojęć w ścisłym kontekście. Na przykład należy rozróżnić prawo jazdy i pozwolenie na jazdę. Prawo jazdy jest zezwoleniem urzędowym. Pozwala ono na prowadzenie pojazdu mechanicznego. Samo prawo jazdy jest dokumentem urzędowym. Zaświadcza jedynie, że istnieje ważne prawo jazdy i że dana osoba je posiada. Można więc stwierdzić, że samo prawo jazdy jest "zaświadczeniem" o posiadaniu prawa jazdy.

W konsekwencji należy również odróżnić zakaz prowadzenia pojazdów, odebranie prawa jazdy od prowadzenia pojazdu bez prawa jazdy, które odzwierciedla jedynie wykroczenie administracyjne. Prowadzenie pojazdu bez prawa jazdy jest zatem przestępstwem. Norma ta nie pociąga jednak za sobą kary tylko dla kierowcy, ale w razie wątpliwości także dla właściciela pojazdu, jeżeli dopuszcza lub nakazuje kierowanie samochodem osobie bez prawa jazdy. 

Właściciel pojazdu jest również zobowiązany do sprawdzenia, czy kierowca spełnia odpowiednie wymagania do prowadzenia pojazdu mechanicznego. Wyjątek stanowi jazda na terenie prywatnym. Tam każdy bez prawa jazdy może prowadzić pojazd mechaniczny. Dopiero w przypadku szkód staje się to trudne. Dlatego odpowiedzialność zawsze zostanie potwierdzona, a roszczenie wobec zakładu ubezpieczeń praktycznie wykluczone.

W przypadku stwierdzenia, że ktoś prowadzi pojazd bez prawa jazdy poza terenem prywatnym, popełnia on przestępstwo z § 21 StVG. Jest to zagrożone karą grzywny do 180 stawek dziennych lub karą pozbawienia wolności do 12 miesięcy. Nie ma znaczenia, jaki pojazd został użyty do zwrócenia uwagi. W przypadku skazania adwokat prowadzący sprawę zawsze dba o to, aby wyrok nie przekroczył 90 stawek dziennych. Powyżej tej granicy sprawca jest uważany za osobę karaną. Z jazdą bez ważnego prawa jazdy mamy do czynienia wtedy, gdy po popełnieniu wykroczenia, np. przekroczenia prędkości, musimy tymczasowo oddać prawo jazdy lub gdy sąd lub urząd nakazał nam ogólne odebranie prawa jazdy. 

Najczęściej ma to miejsce po nadużyciu BTM lub prowadzeniu pojazdu pod wpływem alkoholu. Od tego momentu sprawca ma sześciomiesięczny okres zakazu i od tego momentu może ubiegać się o nowe prawo jazdy. Po okresie zakazu następuje jednak z reguły MPU (badanie medyczno-psychologiczne). Zamiast MPU konsekwencją może być również kurs przekwalifikowania. Jeśli jesteś recydywistą, kary mogą być wyższe. Jeśli w ciągu trzech lat zostaniesz już złapany, policja może skonfiskować Twój pojazd.

Z kolei jazda bez prawa jazdy nie jest przestępstwem. Taka sytuacja zdarza się czasem częściej niż nam się wydaje. Zapomina się go w domu, źle się je umieszcza lub w najgorszym wypadku nawet się je gubi. W tych momentach jest to jednak jedynie wykroczenie. Jeśli zapomniałeś prawa jazdy, zostaniesz ukarany grzywną. Obecnie wysokość grzywny wynosi dziesięć euro. Taki sam mandat należy się, jeśli prawo jazdy straciło ważność. Dlatego należy zawsze zwracać uwagę na datę ważności na prawie jazdy. Jeśli mandat ostrzegawczy nie zostanie zapłacony w terminie, szybko staje się grzywną. Oprócz dziesięciu euro dochodzą wtedy często opłaty administracyjne i wydatki o wartości 28,00 euro.