Bijzonderheden voor werknemers in het IT-recht

Advocatenkantoor voor arbeidsrecht in Kerpen, Keulen en Witten

Arbeidsrecht | Sterke partner voor werknemers en werkgevers

Bijzonderheden voor werknemers in het IT-recht

Advocatenkantoor voor arbeidsrecht in Kerpen, Keulen en Witten

Advocaat voor - Arbeidsrecht | Strafrecht | IT Recht | Gegevensbescherming

Veel werknemers worden, zonder het te weten, geconfronteerd met IT-arbeidsrechtelijke kwesties als gevolg van de aanhoudende Corona-pandemie (COVID-19) en de voortschrijdende digitalisering van de samenleving en de arbeidswereld. Een momenteel zeer actueel voorbeeld van het raakvlak tussen arbeids- en IT-recht is de wijdverbreide invoering van "thuiskantoren" in het dagelijkse arbeidsleven van bedrijven. Naast dit onderwerp spelen echter nog veel meer aspecten een rol in het IT-arbeidsrecht, de combinatie van IT-recht en Arbeidsrechtspelen een rol. Wij geven u dan inzicht in het zeer specifieke IT-arbeidsrecht.

Speciale kenmerken voor werknemers in IT-recht, werknemer IT-recht, speciale kenmerken werknemer IT-recht, IT-arbeidsrecht, werknemer IT reuter

Wat is IT-arbeidsrecht?

Definitie van de term IT-arbeidsrecht

Maar wat is IT-arbeidsrecht precies en welke gebieden vallen eronder? Zoals de naam al aangeeft, is dit rechtsgebied, of liever gezegd deze combinatie van rechtsgebieden, een kruising van arbeidsrecht en informatietechnologierecht. De "zuivere Arbeidsrecht" omvat in wezen het geheel van regelingen die de rechtsbetrekkingen tussen werknemers en werkgevers regelen, en wordt vervolgens onderverdeeld in de disciplines individueel arbeidsrecht en collectief arbeidsrecht (vgl. § 10 FAO).

Het individuele arbeidsrecht regelt de rechtsverhouding tussen de werkgever en het individu. WerknemersHet collectieve arbeidsrecht is in hoofdzaak te vinden in het collectieve arbeidsovereenkomstenrecht en het grondwettelijk ondernemingsrecht. IT- of informatietechnologierecht daarentegen is een relatief jong rechtsgebied en omvat verschillende subdisciplines die fundamenteel verband houden met informatietechnologieën.

Hoewel het IT-recht niet uitdrukkelijk in de wet is gedefinieerd, zijn de essentiële aangelegenheden die onder het IT-recht of het informatietechnologierecht vallen te vinden in artikel 14k FAO. Ook al is dit niet duidelijk uit § 10 FAO 14k FAO, arbeidsrecht en IT-recht beïnvloeden elkaar wederzijds en kunnen elkaar op bepaalde gebieden overlappen. Onder IT-arbeidsrecht wordt verstaan de beschouwing van informatietechnologische kwesties vanuit het oogpunt van het arbeidsrecht en omgekeerd.

Naast de reeds genoemde problemen rond de grootschalige invoering van "thuiskantoren" in bedrijven, houdt het IT-arbeidsrecht zich onder meer ook bezig met het opstellen van contracten op personeelsniveau in de IT-sector, de regeling van de bescherming van IT-bedrijfsgeheimen wanneer werknemers het bedrijf verlaten, de doeltreffendheid en het opstellen van zogenaamde wachtbedingen en beroeps- en verleidingsverboden in arbeidsovereenkomsten in de IT-sector, de bescherming van werknemersgegevens en de regeling van het privégebruik van door de werkgever ter beschikking gestelde IT-apparatuur. Wegens het dynamische karakter van dit rechtsgebied is het niet mogelijk een uitputtende lijst te geven van de verschillende subdisciplines van het IT-arbeidsrecht, en het is met name niet de bedoeling dat hier te doen.

Invoering van het thuiskantoor als onderdeel van het IT-arbeidsrecht

Thuiskantoor als onderdeel van IT-arbeidsrecht

Waarschijnlijk het belangrijkste onderdeel van het IT-arbeidsrecht op dit moment is de invoering van "thuiskantoren" sinds het begin van de Corona-pandemie (COVID-19 pandemie) en de daarmee samenhangende bijzondere kenmerken voor werknemers in het arbeidsrecht. Zoals bij veel arbeidsrechtelijke problemen het geval is, is de tussen de werknemer en de werkgever gesloten arbeidsovereenkomst in een dergelijk geval in eerste instantie doorslaggevend.

Volgens de huidige rechtspraak kan de werkgever de regeling van een thuiskantoor niet eenzijdig baseren op het richtrecht van artikel 106 zin 1 GewO (LAG Berlijn-Brandenburg, arrest van 14 november 2018 - 17 Sa 562/18). In spiegelbeeld hiervan bestond er voorheen geen verplichting voor de werkgever om de werknemers een thuiskantoor aan te bieden, tenzij dit in de desbetreffende arbeidsovereenkomsten was bepaald.

Dit is echter veranderd met de invoering van de nieuwe Corona Arbeidsomstandighedenverordening van 21 januari 2020: Krachtens artikel 2, lid 4, van de Arbobeschikking van Corona moet de werkgever in geval van kantoorwerk of vergelijkbare werkzaamheden de werknemers de mogelijkheid bieden om deze werkzaamheden thuis te verrichten, indien er geen dwingende operationele redenen zijn om dit niet te doen.

Met andere woorden, indien de arbeidsovereenkomst niet voorziet in andere regelingen en indien een activiteit wordt verricht die valt binnen de werkingssfeer van artikel 2, lid 4, van de Arbobeschikking van Corona en er geen dwingende operationele redenen zijn die daartegen spreken, bestaat er een recht op, maar niet noodzakelijkerwijs een verplichting tot, thuiswerken. De FAQ van het Bondsministerie van Arbeid en Volksgezondheid over de nieuwe Corona-verordening inzake veiligheid en gezondheid op het werk bevat informatie over waar werkgevers en werknemers in het kader van het thuiskantoor nog meer op voorbereid moeten zijn.

Het blijft echter aan de werkgever om te bepalen hoe het werk in het thuiskantoor precies wordt uitgevoerd. De werkgever moet met name organisatorische en technische maatregelen nemen om de naleving van de wettelijke voorschriften - met name die betreffende gegevensbescherming - te waarborgen (vergelijk met name de aanbevelingen over veilig mobiel werken in het thuiskantoor van het Bundesamt für Informationssicherheit).

Ondanks de gewijzigde instelling blijft de toepasselijkheid van de Arbowet en de Arbeidstijdenwet van kracht - de werknemers zijn dus niet weerloos of slechter af dan bij conventioneel werk op de werkplek.
In dit verband doen zich ook andere problemen van het IT-arbeidsrecht voor: In hoeverre mag de privé-IT van de werknemer in het kader van het thuiskantoor worden gebruikt en in hoeverre mogen de door de werkgever in het kader van het thuiskantoor ter beschikking gestelde IT-middelen voor privé-doeleinden worden gebruikt?

Speciale kenmerken voor werknemers in IT-recht, werknemer IT-recht, speciale kenmerken werknemer IT-recht, IT-arbeidsrecht, werknemer IT reuter

Het klassieke geval - privé-gebruik van IT op de werkplek

Het privé-gebruik van IT op de werkplek

Een klassiek voorbeeld van IT-arbeidsrecht dat de arbeidsrechtbanken vaak bezighoudt, is het privégebruik - eventueel in strijd met de plicht - van de door de werkgever ter beschikking gestelde IT op de werkplek, dat vaak eindigt in een waarschuwing of ontslag. Hier - zoals zo vaak het geval is in Arbeidsrecht - In eerste instantie bepaalt de arbeidsovereenkomst of de werknemer de op de werkplek beschikbare IT voor privédoeleinden mag gebruiken.

Indien de arbeidsovereenkomst geen uitdrukkelijke toestemming bevat, moet er meestal van worden uitgegaan dat privé-gebruik van IT op de werkplek door de werknemer niet is toegestaan. Dit is niet het geval indien de werkgever een overeenkomstig gebruik van de IT van het bedrijf door de werknemer voor privédoeleinden tolereert. Maar zelfs indien de werkgever het gebruik van IT van de onderneming voor privédoeleinden gedoogt of indien de arbeidsovereenkomst in een beperkt gebruik voorziet, kan de toegestane omvang van het privégebruik in individuele gevallen worden overschreden.

Een precieze vaststelling van de toelaatbaarheid van privé-gebruik van bedrijfs-IT kan hier echter niet worden gedaan, aangezien dit afhangt van de omstandigheden van het individuele geval - in het bijzonder van de relevante arbeidsovereenkomsten en de andere bedrijfsregelingen.

Volgens de rechtspraak omvat schending van de arbeidsovereenkomst in deze context de schending van de oorspronkelijke prestatieplicht uit hoofde van de arbeidsovereenkomst door het niet verrichten van de contractueel verschuldigde arbeid tijdens het privégebruik van de door de werkgever ter beschikking gestelde IT, ongeoorloofd downloaden (hetzij vanwege het gevaar voor de IT-systemen van de werkgever door virussen, hetzij vanwege mogelijke reputatieschade voor de werkgever door de strafrechtelijke relevantie van het gedownloade materiaal), alsmede het veroorzaken van kosten voor de werkgever door het privégebruik van IT-middelen van de onderneming (aldus het arrest BAG van 7 juli 2005 - 2zr. 7. 2005 - 2 AZR 581/04 ).

Onze adviesdiensten

Als in arbeids- en IT-recht gespecialiseerd advocatenkantoor bieden wij uitgebreid advies - van het rechtszeker opstellen van arbeidsovereenkomsten in de IT-sector tot de ontwikkeling van thuiskantoorconcepten, rekening houdend met de wettelijke voorschriften, met name inzake gegevensbescherming - zowel aan werkgevers- als aan werknemerszijde.

Heeft u juridische ondersteuning nodig van een advocaat voor arbeidsrecht en IT-recht?

Neem dan contact met ons op

+49 (0) 2273 - 40 68 504

info@kanzlei-baumfalk.de

Advocatenkantoor voor arbeidsrecht in Kerpen, Keulen en Witten

Advocaat voor - Arbeidsrecht | Strafrecht | IT Recht | Gegevensbescherming

nl_NLNederlands